Dinsdag 28 november werd door wethouder Tobias van Elferen de tentoonstelling 80 jaar binnenstad Nijmegen geopend. Een expositieserie van vijf deelexposities die in totaal twee jaar te zien zijn in de  Hema etalages in de Augustijnenstraat in Nijmegen.

In 2024 en 2025 worden onder meer de verwoesting van de binnenstad, de bevrijding van Nijmegen en de wederopbouw herdacht. De deelexpositie wisselen op de dag van een bepaalde gebeurtenis van tachtig jaar geleden.

De expositiereeks is mogelijk gemaakt door de Stichting Nijmegen Wederopbouwstad, het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis en de Hema.

Uit de as herrezen

In 2024 is het 80 jaar geleden dat onze stad, Nijmegen, zwaar is getroffen door oorlogsgeweld. De zwaarst getroffen stad in het land. Deze tentoonstelling laat de komende twee jaar in vijf delen de ontwikkeling zien van een eeuwenoud stadscentrum naar een moderne binnenstad. Zwaar gehavend en weer opgebouwd.

1. De Oude Stad

Het historische Nijmegen had voor de oorlog een uiterlijk zoals veel Nederlandse binnensteden dat nog steeds kennen. Een paar brede straten, veel smalle straatjes en achteraf steegjes. Een binnenstad met die typisch Nederlandse gevels, grote kerken, een majestueus station, een 16-eeuwse stadhuis, de Grote Markt met de Waag. En natuurlijk de van verre zichtbare Stevenstoren

2. Het Bombardement – 22 februari 1944

Op 22 februari 1944 wordt een groot deel van het centrum verwoest door bommen van de Amerikaanse bommenwerpers. Bommen, bedoeld voor het station, worden te vroeg afgeworpen. Er vallen bijna achthonderd doden, duizenden gewonden en honderden gebouwen worden in luttele minuten weggevaagd.  Een traumatische ervaring voor de Nijmegenaren en een breekpunt in de architectuur van de Nijmeegse binnenstad.

3. Market Garden en Frontstad – september 1944 – februari 1945

Bij de operatie Market Garden denken we al snel aan de militaire mislukking bij Arnhem – een brug te ver. Terwijl de geëvacueerde Arnhemse bevolking in spanning wacht op de aanstaande bevrijding, wordt er in Nijmegen hevig gevochten.

Nijmegen is dan wel bevrijd, maar wordt een frontstad met honderdduizenden geallieerden in de stad en omgeving. Een frontstad die wordt beschoten vanuit Duitsland, waarbij opnieuw honderden Nijmegenaren omkomen. Deze periode wordt in Nijmegen ook de Granatentijd genoemd.

4. Wederopbouw – 1945 – 1965

Na 5 mei 1945 moet de verwoeste binnenstad herbouwd worden. Met beperkte middelen weet men in twintig jaar tijd het centrum te herbouwen met winkels en bovenwoningen. Met voortvarendheid worden er moderne gebouwen neergezet en wordt het centrum toegankelijk gemaakt voor auto’s en bussen. De binnenstad van Nijmegen krijgt het grootste aaneengesloten wederopbouwgebied van alle Nederlands steden.  Een kenmerkende eigen bouwstijl met veel eigentijdse materialen en interessante details.

5. De moderne stad – na 1965

De binnenstad is nog steeds een echte wederopbouwstad. Toch is er inmiddels wel wat veranderd. Plein 1944 is verkleind door hoogbouw met kenmerken van de wederopbouwstijl. Nieuw is het Valkhofmuseum, de Marikenstraat en panden rond de Mariënburg, zoals het Regionaal Archief, de bibliotheek en filmhuis LUX.

Your Content Goes Here